معیارهای بیش فعالی برای اختلال بیش فعالی نشان می دهد که DSM5 روی 2 چیز تأکید دارد:

حضور نقص های مرتبط با بیش فعالی تا قبل از 12 سالگی (در DSM4، معیار سنی 7 سال بود) و حضور این اختلال در حداقل 2 محیط یا سیتینگ مختلف (معیار ج).

مثلا در خانه و مدرسه، خانه و محل کار. خانه و مدرسه و محل کار. توجه داشته باشید که 12 سالگی سن شروع این اختلال نیست. DSM5 برای بیش فعالی سن شروع تعیین نمی کند زیرا نگاه به گذشته و تعیین زمان دقیق شروع سمپتوم ها کار بسیار دشواری است. DSM5 صرفا اعلام می کند که معیارها باید قبل از 12 سالگی حضور داشته باشند.

در معیارهای DSM5 برای بیش فعالی موضوع تفاوت های سمپتومیک برای کودکان و بزرگسالان، که در سراسر طول عمر افراد ممکن است روی دهد، در نظر گرفته شده است. بیست سال تحقیق و مطالعه نشان می دهد که بسیاری از بزرگسالان سمپتوم های بیش فعالی را دارند. حتی با این که ممکن است در کودکی مبتلا به بیش فعالی دیاگنوز نشده باشند. معیارهای DSM5 برای بزرگسالان با معیارهای آن برای کودکان و نوجوانان تا اندازه ای متفاوت است برای مثال حداقل معیارها برای تشخیص بیش فعالی در بزرگسالان پنج معیار است در حالی که برای کودکان و نوجوانان حداقل تعداد معیارها شش معیار است. معیار شروع سمپتوم ها در قبل از 7 سالگی تغییر یافته است و DSM5 اکنون می گوید که پنج سمپتوم مرتبط با تکانشگری، بی توجهی یا بیش فعالی باید قبل از 12 سالگی حضور داشته باشند. در DSM5 مثال هایی از اختلال بیش فعالی در بزرگسالان ارائه شده است.

همچنین الزام شده است که در هر ستینگ (محیط، شرایط محیطی، مکان) چند سمپتوم مختلف باید مشاهده شود هجده سمپتوم ارائه شده و الزام شده است که حداقل 6 علامت یا در بی توجهی یا در بیش فعالی تکانشگری باید مشاهده شود تا بتوان فرد را مبتلا را به بیش فعالی دیاگنوز کرد. تغییرات دیگر شامل موارد زیر هستند انواع فرعی اختلال بیش فعالی اکنون به اسپیسفایرها تبدیل شده اند. دیاگنوز همزمان اختلال بیش فعالی به همراه اختلال طیف اوتیسم اکنون مجاز است. حداقل سمپتوم ها برای تشخیص در بزرگسالان 5 علامت و برای کودکان و نوجوانان 6 علامت تعیین شده است. نرخ شیوع بیش فعالی در بزرگسالان %4/4 است. یک مطالعه ی طولی جدید که در ژورنال پدی آتریلز به چاپ رسیده است، مشاهده کرده است که %30 بزرگسالانی که در کودکی تشخیص بیش فعالی گرفته بودند در 27 سالگی نیز بیش فعال بودند.

بعضی از مطالعات نرخ شیوع را تا %50 دانسته اند. علاوه بر آن، نرخ خودکشی برای بزرگسالانی که در کودکی بیش فعال بودند 5 برابر بیشتر از کسانی است که در کودکی به بیش فعالی نبودند.

یکی از گزینه های موجود برای درمان بزرگسالان، در صورتی که سمپتوم متوسط تا شدید باشند، شناخت درمانی به همراه دارو درمانی است.


1) بی توجهی: شش تا (یا بیشتر) از علائم بی توجهی زیر حداقل به مدت شش ماه به درجاتی که غیرانطباقی و ناهماهنگ با سطح رشدی است دوام داشته است:

    غالبا از توجه کافی به جزئیات درمی ماند یا سایر فعالیت ها اشتباهات ناشی از بی دقتی مرتکب می شود.
    غالبا از حفظ توجه بر روی تکالیف یا فعالیت های مربوط به بازی ها ناتوان است.
    غالبا به نظر می رسد وقتی مستقیما با او صحبت می شود گوش نمی دهد.
    غالبا دستورالعمل ها را کامل اجرا نمی کند. کار درسی، وظایف و تکالیف محیط کار را تکمیل نمی کند (نه به دلیل رفتار مقابله ای یا نفهمیدن دستورات)
    غالبا در سازماندهی تکالیف و فعالیت ها ناتوان است.
    از تکالیفی که نیازمند فعالیت ذهنی مستمر است اجتناب می کند، نفرت دارد یا در اقدام به آن مردد است (مثل کاردستی در مدرسه یا تکالیف خانگی)
    غالبا اشیاء لازم برای انجام تکالیف و فعالیت ها را گم می کند (مثل تکالیف درسی، مداد، کتاب یا وسایل آموزشی)
    محرک های برونی غالبا حواسش را به آسانی پرت می کند.
    در فعالیت های روزمره غالبا فراموشکار است.
    غالبا دست ها و پاهایش بی قرار است و روی صندلی وول می خورد.
    غالبا در کلاس یا جاهای دیگری که انتظار می رود شخص نشسته باقی بماند صندلی خود را ترک می کند.
    در جاهایی که مناسبتی ندارد می رود یا از در و دیوار بالا می رود (در نوجوانان و بزرگسالان ممکن است محدود به احساس ذهنی بی قراری باشد).
    غالبا در اشتغال بی سر و صدا به فعالیت های تفریحی و بازی ناتوان است.
    غالبا در حال حرکت است و به نظر می رسد موتوری به حرکتش وامی دارد.
    غالبا زیاد حرف می زند.
    غالبا قبل از این که سؤال تمام شود جواب هایی می پراند.
    غالبا در انتظار کشیدن برای نوبت ناتوان است.
    غالبا حرف دیگران را قطع کرده یا مداخله می کند (مثلا خود را در مکالمات یا بازی ها داخل می کند).

2) بیش فعالی- تکانشگری: شش تا (یا بیشتر) از علائم بیش فعالی- تکانشگری زیر حداقل به مدت شش ماه به درجاتی که غیر انطباقی و ناهماهنگ با سطح رشدی است دوام داشته است:

پیش فعالی

تکانشگری

ب) برخی علائم بیش فعالانه، تکانشی یا بی توجهی منجر به اختلال، قبل از هفت سالگی وجود دارد.

ج) تخریب کم و بیش ناشی از علائم در حداقل دو محیط (مثل مدرسه (یا کار) و خانه) وجود دارد.

د) باید قرائن آشکار تخریب قابل توجه بالینی در عملکرد تحصیلی، اجتماعی یا شغلی وجود داشته باشد.

ه) علائم مختصرا در جریان اختلال نافذ مربوط به رشد، اسکیزوفرنی یا اختلالات سپکوتیک دیگر روی نداده و اختلال روانی دیگری (مثل اختلال خلقی، اختلال اضطرابی، اختلال تجزیه ای یا اختلال شخصیت) توضیح بهتری برای آن نیست.

برحسب نوع کدگذاری نمائید.

اختلال بیش فعالی/ کمبود توجه، نوع مرکب

اگر در 6 ماه گذشته هم ملاک A1 و هم A2 وجود نداشته است.

اختلال بیش فعالی/ کمبود توجه، عمدتا نوع بی توجه:

اگر در 6 ماه گذشته ملاک A1 وجود داشته و اما A2 وجود نداشته است.

یادآوری کد گذاری: برای افرادی (به خصوص نوجوانان و بزرگسالان) که علائم آنها فعلا شامل ملاک های کامل نمی گردد عبارت «بهبود موقت نسبی» باید ذکر شود.

گرداوری : الهام مختاری کارشناس گفتاردرمانی